Thursday, December 16, 2010

'ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ မ်ဳိးသုဥ္းသြားပါက ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ အမည္လည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္'

ကမၻာေပၚရွိ လင္းပိုင္မ်ဳိးစိတ္မ်ားထဲတြင္ ေရလုပ္သားမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ငါးရွာေဖြဖမ္းဆီးေပးတတ္ေသာ လင္းပိုင္မ်ားကို မင္းကြန္းႏွင့္ ေက်ာက္ေျမာင္းၾကားရွိ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရးဧရိယာ အတြင္းတြင္သာ ေတြ႔ျမင္ရျခင္းျဖင့္ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ဟု ကမၻာေက်ာ္ေစခဲ့သည္။ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္မ်ား မ်ဳိးသုဥ္းေပ်ာက္ကြယ္မသြားေစရန္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေသာ ဦးဟန္၀င္း (ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းေရး(မႏၱေလး)၊ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန)အား ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ပါသည္။

ေမး - ဧရာ၀တီ လင္းပိုင္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ စတင္ ေဆာင္ရြက္ျဖစ္ပံုကို သိပါရေစ။

ေျဖ - ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန၊ သစ္ေတာဦးစီးဌာန၊ သတၱေဗဒဌာန (ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္)တို႔နဲ႔ သားငွက္ထိန္း သိမ္းေရးအဖြဲ႕(WCS) တို႔ ပထမဆံုး အႀကိမ္ပူးေပါင္းၿပီး ေမခ၊ မလိခ ျမစ္ဆံုကေန  ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚေဒသ၊ ဘိုကေလးၿမိဳ႕နယ္ထဲက ကယက္ႀကီးကြၽန္းအထိ ဧရာ၀တီျမစ္တစ္ေလွ်ာက္ စုန္ဆင္းၿပီး ဧရာ၀တီလင္း ပိုင္ဦးေရ စာရင္းေကာက္ယူျခင္းနဲ႔ သုေတသနျပဳ ေလ့လာေရး ခရီးစဥ္ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ ေလ့ လာေရးမွာ မႏၲေလးနဲ႔ ဗန္းေမာ္ၾကား ဧရာ၀တီျမစ္ အစိတ္အပိုင္းအတြင္း မွာ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ဦးေရ ၃၇ ေကာင္ ေတြ႕ရွိ မွတ္တမ္းတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ က်က္စားေနထိုင္တဲ့ ေဒသတစ္ခုအတြင္းမွာ အရြယ္ေရာက္ေကာင္ေရ ၅၀ ေအာက္ျဖစ္ေနရင္ မ်ဳိးသုဥ္းလုနီးပါး အေျခအေနရွိတဲ့ မ်ဳိးစိတ္အဆင့္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ အမွန္တကယ္ တည္ရွိေနထိုင္တဲ့ ဦးေရကို အနီးကပ္ဆံုးခန္႔မွန္းႏိုင္ဖို႔ မင္းကြန္းနားက နန္းေတာ္ကြၽန္းက ေန ေက်ာက္ေျမာင္း ေရေတာ္ဘုရားအထိ ဧရာ၀တီျမစ္အစိတ္အပိုင္းကို ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးနယ္ေျမအျဖစ္ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ သတ္မွတ္ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ကစၿပီး ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနနဲ႔ သားငွက္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕(WCS) တို႔ အက်ဳိးတူပူးေပါင္းၿပီး လစဥ္ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ေတြကို သုေတသနျပဳေလ့လာျခင္း နဲ႔ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုင္ရာလုပ္ငန္းေတြကို စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ထူးျခားတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္အေနနဲ႔ ဒီႏွစ္ႏို၀င္ ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ ထိန္းသိမ္း မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ဆည္သည္ရြာ၊ ျမစ္ကမ္းႀကီးရြာ၊ ေျမစြန္းရြာေတြက ဧရာ၀တီ လင္းပိုင္ ေရလုပ္သားအဖြဲ႕ေတြကို ေလွသံုးစက္ငယ္အစံု(ေျခာက္ေကာင္ခြဲ) တစ္လံုးစီ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့တယ္။ လုပ္ငန္းအရွိန္ျမႇင့္တဲ့သေဘာေပါ့။

ေမး - ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူမႈနဲ႔ ေကာင္ေရ တိုးပြားမႈ၊ ေသဆံုးမႈေတြကို သိပါရေစ။

ေျဖ - စစ္ကိုင္းနဲ႔ဗန္းေမာ္ၾကားမွာ ရွိတဲ့ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ဦးေရစာရင္း ေကာက္ယူျခင္းကို ၂၀၀၃-၂၀၀၄ ခု ႏွစ္က ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရာမွာ ၂၀၀၄ ခု ႏွစ္ကေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ၇၂ ေကာင္ဟာ အမ်ားဆံုးမွတ္တမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ႏွစ္ေတြမွာလည္းျမစ္ေၾကာင္း  တစ္ေလွ်ာက္မွာရွိတဲ့ ေက်းရြာေတြမွာ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္နဲ႔ ငါးသယံဇာတ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုင္ရာ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြကိုပါ တြဲဖက္ေဆာင္ရြက္ေနရတာေၾကာင့္ လင္းပိုင္းေတြ႕ရွိမႈ အႀကိမ္နည္းပါးခဲ့ၿပီး ႏႈိင္းယွဥ္သံုးသပ္ဖို႔ အေျခအေနမရခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဆာင္းရာသီမွာ ေကာင္ေရ ၈၀ ေက်ာ္ ေတြ႕ခဲ့ေပမယ့္လည္း အုပ္စုထပ္ေရတြက္မႈေတြ ရွိႏိုင္တာေၾကာင့္ အမွန္တကယ္ ဦးေရ ၇၀ ေက်ာ္လို႔ပဲ ခန္႔မွန္းသံုးသပ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔ ကြၽမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္ေရတိုးပြား မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေျပာရရင္ လင္းပိုင္အုပ္စုေတြထဲမွာ သားေပါက္ငယ္ေတြ ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႕ခဲ့ရေပမယ့္ ေသဆံုးမႈေတြလည္းရွိခဲ့လို႔ ေကာင္ေရ သိသိသာသာ တိုးျမင့္လာတယ္လို႔ေျပာလို႔ မရႏိုင္ေသးပါဘူး။ သတင္းစု ေဆာင္းျခင္းနဲ႔ မ်က္ျမင္မွတ္တမ္းရယူႏိုင္မႈေတြအရ စစ္ကိုင္းနဲ႔ဗန္းေမာ္ ၾကား လင္းပိုင္ေသဆံုးမႈ အေရအတြက္ ဟာ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ ျပည့္ ႏွစ္အထိ ဆယ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း ေကာင္ေရ ၂၀ ေလာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုးခဲ့ရတဲ့ လင္းပိုင္ေတြထဲက တခ်ဳိ႕ဟာ သက္တမ္းကုန္လို႔ ေသဆံုးရတယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ၿပီး အမ်ားစုက လူ႔ပေယာဂေၾကာင့္ ေသဆံုးရတာပါ။ ငါးဖမ္းပိုက္ေတြနဲ႔ ၿငိတြယ္ေသဆံုးရသလို တခ်ဳိ႕ေကာင္ေတြမွာ ဒဏ္ရာရရွိတာေတြ႕တာေၾကာင့္ ေရွာ့ခ္တိုက္ ငါးဖမ္းသမားေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒသခံေတြက သံုးသပ္ေပးပါတယ္။

ေမး - ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းအတြင္း လင္းပိုင္ေတြ ရွင္သန္ေနထိုင္က်က္စားမႈ ပံုသဏာန္နဲ႔ တျခားဆက္စပ္လ်က္ရွိတဲ့ အေျခအေနေတြကိုလည္း ရွင္းျပေပးပါဦး။

ေျဖ - လင္းပိုင္ေတြ ေနထိုင္က်က္စားမႈအတြက္ အဓိကအခ်က္ျဖစ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အစားအစာ၊ ငါးသယံ ဇာတေလ်ာ့က်လာျခင္း၊ ငါးဖမ္းလုပ္ ငန္းလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္သူေတြ ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ စည္းကမ္းအစဥ္ အလာေတြ အားနည္းလာျခင္း၊ ျမစ္ ေၾကာင္းအတြင္း ေရႊတူးျခင္း၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းသံုး ဓာတုပစၥည္းမ်ား စိမ့္ေပ်ာ္၀င္ေနျခင္းတို႔ဟာ သူတို႔ေတြ ရွင္သန္ေနထိုင္ဖို႔အတြက္ ဆက္ႏႊယ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ေရွာ့ခ္တိုက္ငါး ဖမ္းသမားေတြရဲ႕ေရွာ့ခ္စက္ကြင္း အထိအခိုက္ေတြေၾကာင့္ လင္းပိုင္အယဥ္ေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းအ႐ိုင္းဆန္လာၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မွာ တံု႔ျပန္မႈေတြ အားနည္းလာႏိုင္ျခင္းနဲ႔ မ်ဳိးဆက္သစ္ေရလုပ္သားေတြ လင္းပိုင္နဲ႔ပူးေပါင္းၿပီး ငါးဖမ္းတဲ့ အစဥ္အလာကို လက္ခံႏိုင္မႈ အားနည္းလာျခင္းေတြဟာ မိ႐ိုးဖလာ ဓေလ့တစ္ခု ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္တဲ့ အခ်က္ျဖစ္ေနပါတယ္။ အခုအခ်ိန္ မွာ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ မ်ဳိးစိတ္ေတြကို သူတို႔ေနထိုင္တဲ့ ျမစ္အမည္ေတြနဲ႔ တြဲဖက္ၿပီးစမ္းသပ္ ေခၚေ၀ၚေရးသားမႈေတြ ရွိလာပါၿပီ။ ဥပမာ မဲေခါင္ လင္းပိုင္၊ မဟာခမ္လင္းပိုင္ စသည္ ျဖင့္ေပါ့။ ဧရာ၀တီျမစ္ထဲက ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရင္ ဧရာ၀တီလင္းပိုင္ ဆိုတဲ့အမည္လည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္တာ စိုးရိမ္စရာ အခ်က္တစ္ခုပါပဲ။

Credit: News-Eleven

No comments:

Post a Comment

Thank you for your comment on my blog, Anythig you can suggesting and discuss to me.