ခ်င္းတိုင္းရင္းသူတစ္ဦးကို ႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ခရီးသြားဓာတ္ပံုဆရာ ေက်ာ္ေက်ာ္၀င္းရဲ႕ လက္ရာဓာတ္ပံုတစ္ပံု။
"ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘယ္နားမွာရွိတာလဲ" ျပည္ပအေ၀း တိုင္းျပည္ေတြဆီ ခရီးထြက္တဲ့အခါတိုင္း သူအျမဲအေမးခံရတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကို ခရီးသြား ဓာတ္ပံုဆရာ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္၀င္းက ေရရြတ္ျပပါတယ္။
"အဲဒီလိုအေမးခံရတဲ့အခါ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားေတြကို ကိုယ္တိုင္႐ိုက္ထားတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ ျပၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဘယ္မွာ တည္ရွိတယ္ဆိုတာ ရွင္းျပရတယ္" လို႔ သူကဆက္ေျပာပါတယ္။
ဓာတ္ပံုေလးေတြထုတ္ျပျဖစ္တာကလည္း ၿမိဳ႕ျပကေန အလွမ္းေ၀းတဲ့ ေဒသေတြမွာ၊ ႐ိုးရွင္းတဲ့လူေနမႈပံုစံနဲ႔ ေနထိုင္ၾကတဲ့တိုင္းရင္းသားေတြ အေၾကာင္းကို မၾကားဖူး မေရာက္ဖူးတဲ့ ျပည္တြင္း ျပည္ပက သူေတြ သူ႔ဓာတ္ပံုေတြကေနတစ္ဆင့္သိရွိလာေစခ်င္တာက သူ႔ရည္ရြယ္ခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
"ကြ်န္ေတာ့ရဲ႕ဓာတ္ပံုေတြက တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ သူတို႔ေနထိုင္ရာေဒသေတြကို လူေတြသတိမူမိလာေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တယ္ဆိုရင္ တစ္နည္းအားျဖင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းလည္း ပိုၿပီးဖြံ႕ၿဖိဳးႏိုင္တာေပါ့" လို႔သူက ဆိုပါတယ္။
ခရီးသြားဓာတ္ပံုဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္အစြန္အဖ်ား လူသူအေရာက္အေပါက္နည္းတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ေက်းရြာေတြဆီ ခက္ခက္ခဲခဲသြားေရာက္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ဓာတ္ပံု႐ိုက္ကူးတဲ့အခါ ႐ိုးရာဓေလ့ထံုးတမ္း စဥ္လာေတြ ေခတ္ေပၚ အေဆာင္ အ ေယာင္ေတြ လံုး၀မရွိတဲ့ လူေနမႈပံုစံေတြကို ႐ိုက္ကူးရတာ စိတ္ေက်နပ္စရာေကာင္းတယ္လို႔လည္းဆိုျပန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဖက္က အေျခခံက်လြန္းတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေတြရဲ႕ လူေနမႈပံုစံကို အဆင့္ျမင့္ တိုးတက္လာေစခ်င္ တဲ့စိတ္နဲ႔ စိတ္ႏွစ္ခု အားၿပိဳင္တာမ်ဳိး လည္း အျမဲၾကံဳေတြ႕ရတယ္လို႔ သူ႔စိတ္ ခံစားခ်က္ကို ဖြင့္ဟပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူသြားခဲ့တဲ့ခရီးေတြထဲက ရွမ္းျပည္နယ္၊ အေရွ႕ပိုင္းေဒသက လားဟူတိုင္းရင္းသားေတြေနထိုင္တဲ့ ေက်းရြာေလးဆီသြားခဲ့ပံုကို ေျပာျပပါတယ္။
"တစ္ရြာလုံး ေက်းရြာလူႀကီးရဲ႕အိမ္မွာပဲ ေရဒီယိုေလးတစ္လုံး ရွိတယ္။ သူတို႔အတြက္ အဲဒါက အေကာင္းဆုံး ေဖ်ာ္ေျဖမႈပဲ။ 'တီဗီ'ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာေတာင္ သူတို႔မသိၾကဘူး။ အဲဒီလိုျဖစ္ေနတာက ၿမိဳ႕ျပနဲ႔ဆက္သြယ္မႈ မရွိသေလာက္ျဖစ္ၿပီး သီးသန္႔ေနထိုင္ၾက တာေၾကာင့္" လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။
"ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရြာကိုေရာက္သြားေတာ့ ရြာမွာရြာသူႀကီးမရွိဘူး။ ရြာထဲကအသက္ႀကီးႀကီး အဘြားအရြယ္ေတြ ထြက္လာၿပီး ရြာထဲေပးမ၀င္ၾကဘူး။ လားဟူဘာသာစကားနဲ႔ေျပာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔လည္း နားမလည္ဘူး။ မျပန္ဘဲရပ္ေနေတာ့ အဘြားႀကီးေတြကငိုၿပီး ဂါထာရြတ္သလိုလည္းရြတ္တယ္။ မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြ ရြာထဲ၀င္မွာေၾကာက္လုိ႔ႏွင္သလိုပဲ။
"အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္အရမ္းခံစားရၿပီး ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ခ်င္စိတ္ေတာင္ကုန္သြားတယ္။ သူတို႔ကိုလည္း အရမ္းသနားမိတယ္။ ေတာ္ေသးတာက ျမန္မာစကားနည္းနည္းပါးပါးတတ္တဲ့ ရြာသူႀကီးေရာက္လာေတာ့၊ သူ႔ကိုကြ်န္ေတာ္တို႔က ဓာတ္ပုံ႐ုိက္မယ့္အေၾကာင္းရွင္းျပတယ္။ သူတုိ႔ရြာကရြာသူႀကီးရဲ႕ေျပာစကားကို အရမ္း အေလးထားေတာ့ ရြာသူႀကီးကခြင့္ျပဳလိုက္တာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရြာသူရြာသားေတြနဲ႔အတူ လက္ရည္တစ္ျပင္တည္းေနထိုင္ၿပီး ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရတယ္။ ေနာက္သူတို႔ကို ဓာတ္ပုံေတြ႐ုိက္ေတာ့ အထူးအဆန္းျဖစ္ေနတာေပါ့။ သူတို႔တစ္ခါမွ ကင္မရာကိုမျမင္ဖူးတာကုိး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘာလုပ္ေနမွန္းလည္းမသိဘူး။ ပုံေတြျပန္ျပေတာ့ သူတို႔အရမ္းအံ့ဩၾကတယ္" လို႔ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္၀င္းက သူ႔အေတြ႕အၾကံဳကို ေျပာျပပါတယ္။ ဒီလိုသူဓာတ္ပံု႐ိုက္မယ့္သူေတြ ကင္မရာကိုပထမဆံုးျမင္ဖူးတာဟာ ဓာတ္ပံုဆရာတစ္ေယာက္အတြက္ ပံုေကာင္းတစ္ပံုဖန္တီးဖို႔ အေကာင္းဆံုးအေနအထားျဖစ္သလို ရြာသားေတြအတြက္ကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္ဘ၀ေလးထဲကေန ေမာ္ဒန္ေခတ္အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို စတင္လာတာပဲလို႔ လည္း သံုးသပ္ပါတယ္။
ၿမိဳ႕ျပနဲ႔နီးတဲ့ တခ်ဳိ႕ေက်းရြာေတြဆို ၿမိဳ႕ျပနဲ႔အထိအေတြ႕အဆက္အဆံမ်ားလာတဲ့အခါ ကိုယ္ပိုင္ တုိင္းရင္းသား၀တ္စံုကုိေတာင္ မဝတ္ဆင္ၾကေတာ့တာမို႔ သူတို႔ကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ခ်င္တဲ့အခါ သဘာ၀က်ေအာင္ ႐ိုးရာ၀တ္စံု အတင္းျပန္၀တ္ခိုင္းရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ "ၿမိဳ႕ျပနဲ႔အထိအေတြမရွိတဲ့ရြာေတြကိုလည္း ေခတ္ေနာက္မက်ခဲ့ေစခ်င္ဘူး။အဲဒီကေနမွသူတို႔ရဲ႕ေရွး႐ိုးစြဲအယူအဆေတြကို ေျပာင္းလဲ ေစခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ဖက္ကလည္း ၿမိဳ႕ျပယဥ္ေက်းမႈလႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ ႐ိုးရာ၀တ္စံုမ၀တ္ေတာ့တာမ်ဳိး၊ ေနာက္သဘာ၀အတိုင္း ရွိေနေသးတဲ့ လူေနမႈပတ္၀န္းက်င္ေတြ ေျပာင္းလဲသြားမွာ ေၾကာက္တယ္"လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဓာတ္ပုံဆရာ စိုင္းခမ္းလင္းကလည္းသူေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ပူတာအိုအေနာက္ေျမာက္ဘက္မွာ ရွိတဲ့ ဇီယာဒမ္းရြာမွာဆို ရြာကေနမိုင္ ၂၅၀ ေလာက္ေ၀းတဲ့ ပူတာအိုၿမိဳ႕ဆီ ေက်ာင္းသြားတက္ၾကရၿပီး အဲဒီကေန အထက္တန္းေအာင္သြားတဲ့အခါ ျမစ္ႀကီးနား အထိသြားၿပီး ေကာလိပ္ေက်ာင္းတက္ႏိုင္ၾကၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ ရြာကေလးမွာ ေရစြမ္းအားကိုအသုံးျပဳၿပီး ဆုံလည္နဲ႔ေမာင္းေထာင္းလာႏိုင္ၾက ၿပီ။ လွ်ပ္စစ္မီးရႏိုင္ၾကၿပီျဖစ္သလို ေတာင္ယာစိုက္ခင္း ေတြကိုလည္း ေရေပးေ၀ႏိုင္ၾကတာမို႔ ေဒသခံေတြရဲ႕ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈအစပါပဲတဲ့။ ဒါေတြဟာ အက်ဳိးရွိတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေပမယ့္ သဘာ၀အတိုင္းရွိေနဆဲျဖစ္တဲ့ ကခ်င္နဲ႔ခ်င္းျပည္နယ္လိုေဒသေတြကို ကေလာလိုေအးခ်မ္းလွပတဲ့ ေတာင္ေပၚစခန္းၿမိဳ႕ေလးမွာ သစ္ပင္ေတြခုတ္ထားတဲ့ ေတာင္ကတုံးေတြ ေတြ႕ေနရတာေၾကာင့္ အဲဒီလို ျဖစ္လာမွာေတာ့ စိတ္ပူမိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
ကိုစိုင္းခမ္းလင္းက တျခားဓာတ္ပံု ဆရာေတြလိုပဲ သူခရီးလွည့္လည္႐ိုက္ကူးခဲ့တဲ့ ဓာတ္ပံုေတြေၾကာင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတိုးတက္ေစဖို႔ ကူညီႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္သူပါ။ Enchanting Myanmar မဂၢဇင္းက အႏုပညာဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ဓာတ္ပံုဆရာျဖစ္တဲ့ ဦးဆန္နီၿငိမ္းကေတာ့ ေမာ္ဒန္ေခတ္လႊမ္းမိုးမႈ ဘယ္ ေလာက္ပဲရွိရွိ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
"တိုင္းရင္းသားေတြဆီ ဘယ္သူမွမသြားႏိုင္ေအာင္ တားလို႔မရသလို တိုင္းရင္းသားေတြကိုလည္း အျပင္ေလာကနဲ႔ ထိေတြ႕မႈမရွိေအာင္ ျခံခတ္ထားလို႔လည္းမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ေတြကို ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းသင့္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံဗဟုသုတေပး ႏိုင္ဖို႔ေတာ့ အရမ္းအေရးႀကီးတယ္။ အဲဒီလိုသာလုပ္ႏိုင္ရင္ ဘယ္သူက ဘယ္လိုယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ လႊမ္းမိုးလာတာပဲျဖစ္ျဖစ္ တိုင္းရင္းသား ေတြအေနနဲ႔ အလြယ္တကူလက္ခံၾကမွာ မဟုတ္ဘူး" လို႔ ေျပာပါတယ္။