ငလ်င္ဒဏ္သင့္ တာေလေဒသရွိ ေတာင္တန္းမ်ား၌ ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ႐ုတ္တရက္ ေတာင္ျပိဳက်မႈမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရႏုိင္၍ ပညာရွင္မ်ား သတိေပးထား

တာေလေဒသ ေတာင္ေၾကာမ်ား၌ ဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ား ကြင္းဆင္း ေလ့လာေနစဥ္

တာေလ ငလ်င္ဒဏ္သင့္ ေဒသရွိ ေတာင္တန္းမ်ား၌ မတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က လႈပ္ခတ္ခဲ့ေသာ အင္အားျပင္းငလ်င္ေၾကာင့္ ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းႏွင့္ ေျမျပင္အက္ေၾကာင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သျဖင့္ ႐ုတ္တရက္ ေတာင္ၿပိဳက်မႈမ်ား ၾကံဳေတြ႕ရႏုိင္ေၾကာင္း တာေလေဒသသို႔ သြားေရာက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာခဲ့သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ငလ်င္ေကာ္မတီမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦး၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရွိရသည္။

အလားတူ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ေျမျပင္အက္ေၾကာင္း ႏွင့္ ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းမ်ားအတြင္းသို႔ မိုးေရစီး၀င္မႈႏွင့္အတူ ေတာင္ေစာင္းေျမထု၏ အေလးခ်ိန္ေၾကာင့္ ေတာင္ၿပိဳျခင္းမ်ား ၾကံဳေတြ႕လာႏိုင္ရာ အဆိုပါ ေတာင္ၿပိဳႏုိင္သည့္ ေနရာေဒသႏွင့္ အနီး၀န္းက်င္တြင္ အေျခခ်ေနထုိင္ျခင္းႏွင့္ ေတာင္ယာလုပ္ကိုင္ စားေသာက္ျခင္းမျပဳရန္ ပညာရွင္မ်ားက သတိေပးထားေၾကာင္းလည္း သိရွိရပါသည္။
“တာေလေဒသက ေတာင္တန္းေတြမွာ ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းေတြ၊ ေျမျပင္အက္ေၾကာင္းေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာကို တုိင္းတာသိရွိခဲ့ရတယ္။ အဲဒီ အက္ေၾကာင္းေတြကေန ႐ုတ္တရက္ေတာင္ၿပိဳတာေတြ ၾကံဳေတြ႕ရႏုိင္တယ္။ ဒီေတာ့ အဲဒီေဒသ၀န္းက်င္မွာ အေျခခ်ေနထုိင္တာေတြ မျပဳဖို႔ သတိေပးထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေတာင္ယာလုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနတဲ့ ေဒသခံေတြကိုလည္း တတ္ႏုိင္ရင္ ဒီေနရာမွာ မလုပ္ၾကဖို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သတိေပး ခဲ့ပါတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံေျမငလ်င္ ေကာ္မတီမွ အတြင္းေရးမွဴး ဦးစိုးသူရ ထြန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အလားတူ တာေလ-မိုင္းလင္း ေဒသကို အုပ္မိုးထားေသာ ေတာင္တန္းမ်ားတြင္ ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းႀကီးမ်ား၊ အေပၚယံေျမၿပိဳဆင္းမႈ မ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔က မုိင္းလင္းရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ ၇ မုိင္ေလာက္ေ၀းတဲ့ လြိဳင္ေစာင္ ေတာင္းေတာင္ကဆိုရင္ ေတာ္လဲသံေတြ ၾကားရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒုန္း၊ ဒုန္းဆိုတဲ့ အသံေတြလည္း မၾကာခဏၾကားရတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီေတာင္မွာလည္း အက္ေၾကာင္းႀကီးေတြ ျဖစ္ေနေတာ့ ေတာင္ၿပိဳမွာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္”ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။
အလားတူ တာေလ-မုိင္းလင္း ေဒသရွိ ၅၃၁၆ ေပအျမင့္ရွိ လြိဳင္ေတာ္ခမ္းေတာင့္ ေတာင္ေၾကာမ်ားတြင္လည္း ေက်ာက္အက္ေၾကာင္းႀကီးမ်ားႏွင့္ အေပၚယံ ေျမၿပိဳဆင္းမႈမ်ားကို ေတြ႕ရေၾကာင္း သိရသည္။

“တာေလ-မုိင္းလင္းေဒသက ေတာင္ေတြမွာ ေတာင္ၿပိဳက်မႈေတြ ၾကံဳေတြ႕ရႏုိင္တယ္ ဆိုတာကိုေဒသခံေတြ ကို သတိေပးခဲ့သလို သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူေတြကို တင္ျပထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီေဒသမွာရွိတဲ့ အေျမာက္တပ္ေတာင္ကုန္း ေျမာက္ပိုင္းေတြမွာလည္း ဒီလိုအႏၲရာယ္ေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ သက္ဆုိင္ရာ တပ္ကအရာရွိေတြကို သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတြကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႔ လိုတယ္ဆိုတာကိုလည္း အသိေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အႀကီးစား ေျမၿပိဳမႈေတြျဖစ္ရင္ ေဒသခံေတြကို ထိခိုက္ႏုိင္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ေျမၿပိဳမႈ ေတြျဖစ္ရင္ ျပင္ဆင္ထိန္းသိမ္းဖို႔ ခက္ခဲလို႔ ႀကိဳတင္အစီအမံေတြ ထားရွိဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္”ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာအသင္းမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။
“ငလ်င္ေၾကာင့္ ေျမျပင္အက္ေၾကာင္းေတြကို ျပတ္ေရြ႕ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ အက္ေၾကာင္းေတြမွာ ေျမေအာက္ေရ ျမင့္တဲ့ေနရာေတြမွာ ငလ်င္လႈပ္လို႔ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ သံေပ်ာ္ပန္းထြက္မႈ (Liquefaction) အျဖစ္ ေတြ႕ရၿပီး ေတာ့ တခ်ဳိ႕မွာေတာ့ ဟသြားတဲ့ အက္ေၾကာင္းသက္သက္အျဖစ္ပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာက်ေတာ့ ျပတ္ေရြ႕အတုိင္း လက္၀ဲေရြ႕အံလြဲမႈ (Left lateral offset) အျဖစ္ ေတြ႕ရပါတယ္။ တာေလမွာ အေဆာက္အအံု ပ်က္စီးတာအမ်ားစုက ငလ်င္လႈိင္း ဒဏ္ေၾကာင့္ၿပီးရင္ အဲဒီသံေပ်ာ္ပန္းထြက္မႈနဲ႔ ေျမလႊာအက္ေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္ရတာပါ”ဟု  ဘူမိေဗဒပညာရွင္ တစ္ဦးက ေျပာျပခဲ့သည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၄ ရက္ ေန႔က ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္း တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္ ၁၈ မိုင္ ခန္႔အကြာကို ဗဟိုျပဳ၍ အင္အား ရစ္ခ်္တာစေကး ၆ ဒသမ ၈ အဆင့္ရွိ အင္အားျပင္း ငလ်င္တစ္ခု လႈပ္ခတ္သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါ ငလ်င္ေၾကာင့္ တာခ်ီလိတ္ၿမိဳ႕နယ္ အတြင္းရွိ တာေလႏွင့္မုိင္းလင္းၿမိဳ႕ နယ္ခြဲမ်ား၊ က်ကူနီ၊ ၀မ္းဟိုမိန္း၊ ကုန္းသာ၊ ဖကန္၊ ၀မ္ဟအစရွိသည့္ ရြာမ်ားစြာတြင္ အေဆာက္အအံုမ်ားစြာ ၿပိဳက်ပ်က္စီးၿပီး တရား၀င္ထုတ္ျပန္ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားအရ လူ ၇၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

Source : News-Eleven